Opis Pałacu w Napachaniu

Częściami składowymi nieruchomości jest pałac zabytkowy w stylu neorenesansowym z 1897 roku oraz rozciągający się na tyłach pałacu, przestronny park. Zespół pałacowo-parkowy objęty jest w całości ochroną konserwatorską - decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 11 kwietnia 1973 r. dotycząca wpisania zespołu pałacowo-parkowego do rejestru zabytków województwa poznańskiego pod nr 1422/A.

W roku 1417 właścicielem ziem na których rozciąga się dzisiejszy zespół pałacowo-parkowy był Wincenty Napachanie. Od tego nazwiska, jak informują kroniki z końca XIV wieku, pochodzi nazwa wsi Napachanie. Od XVI w. Napachanie należało kolejno do znamienitych rodów Przecławskich, Miastkowskich, Białobłockich herbu Ogończyk, Moszczyńskich herbu Nałęcz.


Pod koniec XIX w. właścicielem majątku stał się Rudolf Griebel, który był pomysłodawcą wzniesienia pałacu. Budowę prowadzono pod nadzorem znanej w tamtych czasach firmy architektonicznej Solf und Wichards z Berlina, która zakończyła prace w 1897r. Projekt pałacu był na tyle interesujący, że zamieszczono go w ówczesnym czasopiśmie architektonicznym "Berliner Architekturwelt". Opracowania tej firmy, jak również szkice pałacu w Napachaniu można znaleźć aktualnie w berlińskim muzeum. W 1918 r. posiadaczem majątku stał się Jerzy Kullak, który był ostatnim właścicielem wsi i rezydencji, aż do wybuchu wojny w 1939 r.

W czasie II wojny światowej pałac został przejęty przez Niemców, by po wojnie przejść na skarb państwa. Część ziem rozparcelowano, część oddano w zarząd nowo tworzonej spółdzielni produkcyjnej, a następnie państwowemu gospodarstwu rolnemu. Przez pewien czas pałac był siedzibą szkoły rolniczej a później pełnił funkcję ośrodka szkoleniowego.

W 1997 r. pałac wraz z częścią gruntów powrócił do rąk byłych właścicieli majątku w Napachaniu. Pałac, jak na standardy ówczesnych czasów był zaprojektowany w sposób nowoczesny, z wszelkimi możliwymi udogodnieniami dla mieszkańców. Winda pomiędzy kondygnacjami do podawania posiłków, żaluzje okienne wbudowane w ściany, pomieszczenia chłodnie, znajdujące się w części podziemnej obiektu - to przykłady prekursorskich rozwiązań.




Pałac wzniesiono jako budynek murowany, podpiwniczony, nieotynkowany, w głównej bryle dwukondygnacyjny z mieszkalną częścią poddasza, doświetloną oknami w szczytach ryzalitów. Na kondygnacji podziemnej, która jest zachowana w doskonałym stanie, znajdowały się niegdyś pomieszczenia gospodarcze i kuchnia.

Nad całością bryły dominuje, doskonale widoczna z dalszych okolic wieża. Usytuowana z jednej strony budynku, przy elewacji tylnej, zwieńczona jest wysokim, efektownym, czterospadowym dachem. Ściany zewnętrzne, nieotynkowane w cegle, wsparte są na wysokim cokole z kamienia polnego. Elewację frontową kształtują dwa, zwieńczone schodkowymi szczytami ryzality. Główne wejście do pałacu ujęto bogatym, rzeźbionym w piaskowcu portalem o formie gotycko - renesansowej.

Na parterze znajduje się ciąg pomieszczeń, które w okresie świetności pałacu pełniły funkcje reprezentacyjne. Apartamenty mieszkalne umiejscowione były na piętrze pałacu, skąd rozciągał się przepiękny widok na pola, łąki i lasy z jednej strony, z drugiej natomiast na rozległy park z oczkami wodnymi i przepływającą wzdłuż posiadłości rzeczką.




Na uwagę zasługuje główny hol wejściowy z pięknym kominkiem i wiodącymi na piętro szerokimi, reprezentacyjnymi schodami. Od lat 70 XX wieku wnętrze pałacu nie było odnawiane, natomiast pod koniec lat 90 przeprowadzono remont dachu i zabezpieczono obiekt. Obecnie pałac pozbawiony jest zabytkowego wystroju i wyposażenia, i nie pełni żadnej funkcji.