Nawigacja: <Root level>

Zakładka Pozycje

Zaznaczenie pozycji

Klikając lewym klawiszem myszki na przecięciu wiersza aktywnej pozycji i kolumny  mamy możliwość zaznaczenia działów/rozdziałów itp. lub pojedynczych pozycji. Klikając lewym klawiszem myszki bezpośrednio na wierszu nagłówkowym  zaznaczamy wszystkie pozycje kosztorysowe.

"Zamrożenie" pozycji

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu wiersza i kolumny  mamy możliwość zaznaczenia pozycji jako nieaktywnej ("zamrożonej").

Stojąc na wierszu działu/rozdziału itp. przy wciśniętym klawiszu Shift możemy zaznaczyć wszystkie pozycje do nich należące jako nieaktywne.

Powtórne dwukrotne klinkięcie lewym klawiszem myszki na przecięciu wiersza i kolumny  przywraca pozycje na aktywne. Podobnie działamy z klawiszem Shift dla działów/rozdziałów itp.

Pozycje nieaktywne ("zamrożone") nie są ujmowane w wartości końcowej kosztorysu, nie można ich także wydrukować

L.p.

Liczba porządkowa  nadawana jest automatycznie i nie można jej edytować.

L.p. indywidualna

Liczba porządkowa indywidualna  umożliwia wprowadzenie własnej numeracji pozycji (np. w ramach działów/rozdziałów itp.).

Podstawa

Podstawa , w przypadku działów/rozdziałów itp. pole nieedytowalne.

Dla pozycji pobranych z bazy katalogowej KNR, KNNR,... (czcionka zielona podstawy) oraz z cenników robót (czcionka czarna podstawy) pole wypełniane jest automatycznie, z możliwością jego modyfikacji.

Klikając lewym klawiszem myszki na polu Podstawy możemy skorzystać z poniższej rozwijalnej listy. 

Numer specyfikacji

Numer specyfikacji technicznej: do pola wpisujemy numer specyfikacji technicznej.

Jeśli wpisu dokonamy dla działu/rozdziału itp. – automatycznie symbol ten przepisany zostanie do wszystkich pozycji danego działu/rozdziału itp. (nadpisując znajdujące się tam wcześniej wartości).

Kod CPV

Kod CPV: do pola wpisujemy kod CPV względnie pobieramy jego wartość z listy kodów (klawisz znajdujący się z prawej strony pola).

Jeśli wpisu dokonamy dla działu/rozdziału itp. – automatycznie symbol ten przepisany zostanie do wszystkich pozycji danego działu/rozdziału itp.

Indywidualne narzuty

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  mamy możliwość wprowadzanie indywidualnych stawek r-g i narzutów kosztorysowych dla pozycji. W polu tym pojawi się litera "N" i uruchomi się poniższe okno.

Rozliczanie rusztowania/deskowania

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  zaznaczamy pozycję, od której będzie wyliczany czas pracy rusztowania/deskowania. W polu tym pojawi się litera "R". Oznacza ona, że łączne nakłady R-G z pozycji w danym wierszu kosztorysu są uwzględnione w pozycji "Rusztowanie"  służącej do automatycznego rozliczenia czasu pracy rusztowania.

Oznaczyć można jedynie pozycje posiadające jakikolwiek nakład normowy roboczogodzin.

Nie można zatem oznaczyć w ten sposób pozycji działu/rozdziału itp. kosztorysu, KJS, RUSZTOWANIE oraz pozycji "procentowej".

Wstawianie grafiki

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  mamy możliwość umieszczenia w pozycji pliku graficznego.

Pozycja wariantowa

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  zaznaczamy pozycje kosztorysowe jako wariantowe (oznaczone literą "W").

Pozycje takie posiadają wyliczoną cenę jednostkową oraz wartość - z tym, że wartość ta nie jest ujmowana w łącznej wartości kosztorysu – pełni jedynie funkcję informacyjną.

Na życzenie użytkownika (odpowiedni parametr) pozycje wariantowe mogą być pomijane na wydrukach.

Wydruki nakładów RMS mogą analogicznie zawierać (lub nie) wariantowe czynniki RMS.

Pozycją wariantową nie może być: dział/rozdział itp. kosztorysu, RUSZTOWANIE i pozycja "złożona".

Uwaga: Pozycje wariantowe nie są rozliczane w pozycji RUSZTOWANIE, tzn. ewentualny nakład roboczogodzin z pozycji wariantowej oznaczonej literą "R" nie jest uwzględniany przy automatycznym rozliczeniu czasu pracy rusztowania.

Aby odznaczyć pozycję wariantową ponownie dwukrotnie klikamy lewym klawiszem myszki w pole "W".

Zaznaczenie pozycji procentowych

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  zaznaczamy pozycje kosztorysowe (oznaczone literą "%"), których wartość jest uwzględniona w wycenie najbliższej pozycji "Procentowej".

Powtórna próba spowoduje usunięcie oznaczenia z pola.

Oznaczyć można każdą pozycję kosztorysu – jedynie w przypadku pozycji "tekstowej" pojawi się stosowna uwaga w oknie "komunikatów".

Uwaga: Jeśli oznaczenie wprowadzimy do działu kosztorysu to oznaczenie to automatycznie zostanie "powielone" do wszystkich pozycji danego działu.

Analogicznie działa zdejmowanie oznaczenia.

Uwaga: Można oznaczyć tym znakiem także pozycję "procentową". W takim przypadku wartość znajdująca się w polu CENA takiej pozycji (będąca sumą wartości wcześniejszych pozycji oznaczonych symbolem '%') zostanie uwzględniona w wycenie kolejnej pozycji "procentowej". W ten sposób budować można "kaskadę" pozycji rozliczających wartości procentowe.

Zaznaczenie pozycji złożonych

Klikając dwukrotnie lewym klawiszem myszki na przecięciu aktywnego wiersza i kolumny  zaznaczamy pozycje kosztorysowe (oznaczone literą "Z"), które wejdą w skład pozycji złożonej .

Zasada oznaczania:

•składnikiem pozycji "złożonej" mogą zostać dowolne pozycje "proste" znajdujące się bezpośrednio poniżej – tworzące spójny ciąg pozycji.

•wszystkie potrzebne składniki oznaczamy literką "Z".

•pozycje poprawnie "zaliczone" jako składniki będą posiadały oznaczenie "Z" pokazane czcionką pogrubioną w kolorze ceglastym. Również numeracja "Lp" zmieni się. Każdy składnik przybierze numer taki sam jak pozycji "złożonej" + literka "z" + kolejny numer składnika.

Uwaga: Szary kolor litery "Z" informuje, że dana pozycja nie została zaliczona jako składnik pozycji "złożonej". Może tak nastąpić w dwóch przypadkach:

•skasowano (lub ukryto) pozycję "złożoną" i wszystkie pozycje ciągu zostały "osierocone",

•wystąpiła przerwa w ciągłości oznaczeń składników pozycji "złożonej". Ciąg zostaje przerwany jeśli wystąpi pozycja bez oznaczenia "Z" (np. dopisano kolejną pozycję z cennika, skopiowano itp.) lub pomiędzy składnikami wprowadzony zostanie dział/rozdział itp.

•nie muszą być kasowane niepotrzebne już oznaczenia "Z" w pozycjach sierocych - program je ignoruje.

Opis Działów/Rozdziałów/Pozycji

Opis słowny każdej pozycji kosztorysu można w dowolny sposób edytować oraz rozszerzać. W tym celu wystarczy wprost kliknąć okno opisu i wprowadzić/zmodyfikować tekst.

Ilość

Do pola tego wprowadzamy ilość przedmiarową pozycji kosztorysowej. Wpisujemy znaną wartość wprost z klawiatury (jeśli kursor znajduje się w tym polu - wystarczy od razu zacząć wprowadzać cyfry) lub wyliczamy odpowiednią wartość za pomocą podręcznego kalkulatorka - wynik działania automatycznie zostanie przeniesiony do tego pola.

Można wprowadzić ujemną wartość przedmiaru. Kolorem czerwonym oznaczono wartość zerową. Dla pozycji "tekstowej" ilości przedmiarowej nie podaje się (pozostawiamy wartość 0).

Ilość przedmiarowa przenoszona może być również automatycznie z zakładki OBMIAR.

W takim przypadku jej wartość wyświetlana będzie kolorem zielonym (informuje w ten sposób użytkownika, że powstała jako wynik obliczeń arytmetycznych ilości).

Ilość może być wyświetlana z założoną precyzją (patrz - "Parametry programu" lub "Parametry kosztorysu").

Zakres wartości w polu: od -99 999 999,99999 do 99 999 999,99999.

Jeśli zostanie wprowadzona ilość przedmiarowa dla pozycji działu kosztorysu (określa ona wtedy ilość tzw. jednostek umownych) - program od tego czasu automatycznie będzie generować aktualną cenę jednostkową odniesioną do podanej ilości jednostek umownych.

"Wyczyszczenie" pola "Ilość" lub wprowadzenie do niego wartości '0' spowoduje zaniechanie procesu wyliczania ceny jednostki umownej.

Ustalenie ilości

W polu ustalenia ilości może pojawić się znak "fajki". Może go wprowadzić użytkownik lub program. Programowo zostanie ustawiony w przypadku wprowadzenia przez użytkownika ilości przedmiarowej różnej od wyliczonej w zakładce OBMIAR. Powoduje "zablokowanie" automatycznego przenoszenia wyniku działania obliczeń z tej zakładki.

Znacznik może być wprowadzony (usunięty) poprzez naciśnięcie klawisza "Enter" lub dwukrotne kliknięcie pola ustalenia. Usunięcie znaku ustalenia (przy istniejących wierszach obmiarowych w zakładce OBMIAR) spowoduje automatyczne przeniesienie wyliczonej tam wartości do pola "Ilość".

Jednostka miary

W polu tym pojawia się opis jednostki miary pozycji kosztorysowej. Jest on przenoszony automatycznie z pozycją pobraną z bazy cenowej lub katalogowej, ewentualnie wprowadzany jest "ręcznie" podczas zakładania pozycji własnej. Pole jest edytowalne (z wyjątkiem pozycji "procentowej").

Również dla działu kosztorysu można podać opis jednostki miary (traktowanej wtedy przez program jako opis jednostki "umownej").

Naciśnięcie klawisza "Enter" powoduje przejście do trybu bezpośredniej edycji pola "z klawiatury", natomiast dwukrotne kliknięcie lewym klawiszem myszy spowoduje pojawienie się wykazu jednostek miary. Wybrana z tego wykazu jednostka miary (oraz jej symbol cyfrowy) zostanie przeniesiona automatycznie do bieżącej pozycji kosztorysowej. Zmieniony opis J.m. wyświetlony jest innym kolorem.

Program pamięta "oryginalny" opis J.m.– przywrócenie takiej wartości następuje w znany już sposób poprzez wyczyszczenie pola i naciśnięcie klawisza "Enter".

Uwaga: Należy zwrócić uwagę na potrzebę ewentualnej korekty nakładów czynników RMS w pozycji "szczegółowej" dla której dokonano zmiany jednostki miary. Program nie wykonuje automatycznej operacji przeliczania wielkości nakładów normowych!

Cena jednostkowa

Do pola można wprowadzić wartość ceny wprost z klawiatury (nie dotyczy to jedynie pozycji typu dział kosztorysu oraz pozycja "złożona").

Pole wypełniane jest automatycznie ceną podczas dopisywania pozycji pobieranej z cenników robót "A", "B" względnie własnego cennika robót. Można ją następnie dowolnie korygować - podobnie jak pole ilości przedmiarowych (nie może jednak przybierać wartości ujemnych).

Dla pozycji szczegółowych lub posiadających jedynie składowe RMS (metoda pośrednia) cena wyliczana jest automatycznie - o ile nie ma znaku ustalenia danej ceny.

Cena może zostać wyliczona i wprowadzona przy użyciu kalkulatorka.

Cena pozycji wyświetlana jest kolorem czarnym w przypadku pozycji "uproszczonych" (bez składników RMS ceny). Zielony kolor (lub wybrany przez użytkownika) ceny świadczy, że cena danej pozycji została wyliczona w oparciu o składniki kosztowe RMS.

Cena jednostkowa może być wyświetlana z założoną dokładnością (patrz - "Parametry programu" i "Parametry kosztorysu"). Zakres dopuszczalnych wartości w polu: od 0,00 do 999 999 999,9999.

Ustalenie ceny

W polu ustalenia ceny może pojawić się znak "fajki". Może go wprowadzić użytkownik lub program. Głównym zadaniem znacznika ustalenia ceny jest zablokowanie możliwości automatycznego dokonywania zmian ceny przez program bez "zezwolenia" użytkownika.

Znacznik może być wprowadzony (usunięty) poprzez naciśnięcie klawisza "Spacja" lub dwukrotne kliknięcie lewym klawiszem myszy pola ustalenia (względnie naciśnięcie klawisza "Enter"). Czasami wygodniej jest wprowadzać znacznik "hurtowo". W tym celu wystarczy ustawić znak w polu ustalenia wiersza stanu/elementu/asortymentu lub pozycji "złożonej" - wszystkie pozycje danego działu zostaną oznaczone (odznaczone).

Do wprowadzenia znacznika do wszystkich pozycji w całym kosztorysie korzystamy z ikony Inne funkcje wybierając "Ustaw..."

Do zdjęcia wszystkich oznaczeń służy "Zdejmij...".

Potrzeba wprowadzenia znacznika ustalenia ceny do pozycji może w praktyce być wymuszona w następujących przypadkach:

•w wyniku "działania" narzutów cena została wyliczona w wysokości np. 123,56 zł , a w trakcie negocjacji ustalono cenę w wysokości 120,00 zł. Po wprowadzeniu skorygowanej ceny "z klawiatury" program automatycznie sam ustawi znacznik w polu. Brak znacznika (lub jego usunięcie) spowodowałoby natychmiastowe ponowne przeliczenie ceny pozycji i przywrócenie poprzedniej wartości - 123,56.

•stosujemy "globalną" przecenę pozycji kosztorysowych w oparciu o nowy poziom cenowy (jeśli zastosujemy tryb automatycznej metody przeceny). Nie zostaną zmienione te ceny, przy których znajduje się znak ustalenia (wyjątkiem jest tryb przeceny w oparciu o zadany mnożnik).

Uwaga: wprowadzenie do pozycji kosztorysowej znaku ustalenia ceny nie wpływa na zmianę wartości kosztorysu (nie powoduje zmiany ceny).

Natomiast podczas zdejmowania należy mieć świadomość, że pozwalamy na dokonanie automatycznej "wyceny" pozycji w oparciu o składowe RMS ceny (dot. metody szczegółowej i pośredniej). Cena takiej pozycji może zatem ulec zmianie.

Może to nastąpić np. w przypadku wprowadzenia nowych narzutów i stawek, zmiany składników RMS ceny itp. - w czasie, gdy pozycja posiadała znak ustalenia ceny. Inny przypadek może dotyczyć zmiany cen pozycji pobranych z baz cenowych i dotąd nie przeliczanych.

Wyróżnik ceny

Pozycje kosztorysowe przeniesione z cennika robót "A" lub "B" posiadają swój indywidualny wyróżnik, np. litera "O" oznacza pozycję pobraną z cennika opracowanego przez Orgbud-Serwis z Poznania, "M" z załącznika nr 2 MRRiB itp. Z jednej strony informuje o źródle pochodzenia danej ceny, z drugiej "zaświadcza" o oryginalności tej ceny.

Wyróżnik ten zostaje utracony z chwilą dokonania zmiany ceny w danej pozycji np. w efekcie przeliczenia przez narzuty użytkownika, przeceny wg mnożnika lub ręcznego wprowadzenia innej wartości ceny.

Program jednak nadal pamięta cenę "oryginalną". Użytkownik w każdej chwili może ją odzyskać.

Wystarczy w tym celu "wyczyścić " pole ceny (pozostawić pole całkowicie puste) i nacisnąć klawisz "Enter". Automatycznie pierwotna wartość ceny zostanie przywrócona oraz pojawi się wyróżnik ceny (o ile nie został zmieniony symbol pozycji oraz jej jednostka miary).

Pola wyróżnika ceny nie można edytować.

Współczynnik

Do pola można wprowadzić współczynnik korygujący wartość pozycji z uwagi na np. stopień zużycia, współczynnik regionalny, inflacyjny, krotność itp. Wartość współczynnika od –99,99999 do 99,99999. Można też wprowadzić zerową wartość współczynnika.

Uwaga: Współczynnik nie wpływa na nakłady czynników produkcji RMS pozycji szczegółowych!

Jeśli wartość współczynnika wprowadzimy do wiersza działu kosztorysu, lub "czołówki" pozycji "złożonej" to zostanie ona automatycznie "powielona" do wszystkich pozycji danego działu. "Wymazanie" współczynnika może być zrealizowane poprzez wpisanie wartości '1' – wartość taka jest programowo ukrywana (staje się niewidoczna w przeglądarce pozycji).

Wartość pozycji

Do tego pola program automatycznie wstawia wyliczoną wartość pozycji kosztorysowej (ilość x cena jednostkowa x współczynnik).

Dla działu/rozdziału itp. oraz pozycji "złożonej" robót wartość wynika z sumy wartości pozycji wchodzących w skład danego działu.

Wszystkie wartości są zawsze od razu przeliczane - informują użytkownika na bieżąco o wartości danej pozycji, stanu, elementu jak również całego kosztorysu (wartość widoczna w prawym dolnym rogu ekranu).

Uwaga: Jeśli iloczyn ilości, współczynnika i ceny w pozycji przyjmie za dużą wartość (większą niż 999 999 999,99), to wartość w tym polu zostanie automatycznie wyzerowana!!!

Z uwagi na poważne konsekwencje zaistnienia takiego faktu - oprócz wygenerowanego komunikatu błędu (zakładka KOMUNIKATY), pojawi się także komunikat ostrzegawczy w zakładce TABELA oraz odpowiednie napisy na sporządzonych wydrukach. Należy wtedy odszukać przyczynę (możliwe, że jeden ze składników RMS ceny posiada błędną wartość) oraz dokonać korekty!

Uwaga: Wartość "ukrytej" oraz wariantowej pozycji nie jest wliczana do wartości kosztorysu.

Pola "Wartość" użytkownik nie może edytować.